سقف تیرچه یونولیت یکی از سقف‌های مدرن و جدید ساختمانی است که در اصل از ترکیب تیرچه‌های پیش‌ساخته و بلوک‌های یونولیتی (فوم پلی استایرن) تشکیل شده و در نهایت با یک لایه بتن پوشانده می‌شود تا یکپارچگی سازه حفظ شود. در حقیقت مصالح سنتی ساختمانی تحمل نیروهای کششی را ندارند به همین دلیل از فولاد برای جبران مقاومت آن‌ها استفاده می‌شود که می‌تواند هزینه و بار مرده بیشتری برای ساختمان ایجاد کند. امروزه به‌جای استفاده از بتن کششی از بلوک‌های یونولیتی استفاده می‌شود چراکه این بلوک‌ها می‌توانند به‌واسطه ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود در کاهش وزن کلی سازه، کاهش هزینه‌ها، افزایش ایمنی، افزایش سرعت ساخت‌وساز و… مؤثر باشند.
اجزای سقف تیرچه یونولیت
هرکدام از انواع سقف‌های ساختمانی می‌توانند از قطعات و اجزای مختلفی تشکیل شده و ویژگی‌های منحصربه‌فردی داشته باشند و سقف تیرچه یونولیت نیز از این قاعده خارج نخواهد بود. اصلی‌ترین و مهم‌ترین اجزای سقف‌های تیرچه یونولیت شامل موارد زیر خواهند بود.
- تیرها
تیرها در حقیقت به‌منظور تکیه‌گاه برای تیرچه‌ها استفاده شده و می‌توانند از جنس فولاد یا بتن ساخته شوند. این قطعات در اصل بار سقف‌ها را به ستون‌ها منتقل کرده و اسکلت اصلی سازه را تشکیل می‌دهند.
- تیرچه‌ها
تیرچه‌ها کوچک‌تر از تیرها هستند و به‌عنوان تیر فرعی در سقف‌ها ایفای نقش می‌کنند. این قطعات در فواصل مشخصی از همدیگر قرار می‌گیرند به‌گونه‌ای که یونولیت سقفی در بین آن‌ها قرار بگیرد. تیرچه‌ها به شکل حرف انگلیسی T طراحی و ساخته می‌شوند.
- فوم سقفی
فوم سقفی به‌عنوان جز اصلی سقف‌های تیرچه یونولیت شناخته می‌شوند و فاصله بین تیرچه‌ها را پر می‌کنند. بلوک‌های یونولیتی در ابعاد و اندازه‌های استاندارد و با چگالی مشخص تولید شده و ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی منحصربه‌فردی دارند.
- ژوئن‌ها
ژوئن‌ها در اصل میلگرد‌هایی عرضی هستند که به شکل عمود بر تیرچه‌ها اجرا خواهند شد و می‌توانند استحکام و انسجام سقف را افزایش بدهند. ژوئن‌ها می‌توانند از ایجاد لرزش در سقف جلوگیری کرده و بلوک‌های یونولیتی را بین تیرچه‌ها به خوبی تثبیت کنند.
- اتکا
اتکا هم از جمله قطعات مهم در سقف تیرچه یونولیت است که در اصل یک میلگرد فولادی می‌باشد که دارای یک شکل هندسی خاص بوده و به صورت یک‌طرفه یا دوطرفه ساخته می‌شود. در اتکای یک‌طرفه یک سر آن به طول 60 سانتی‌متر از سر تیرچه وارد شده و سر دیگر آن دور تیر کلاف قرار داده می‌شود. ابتدا و انتهای اتکا قلاب 180 درجه ایجاد می‌شود. در حالت دوطرفه هم هر دو سر اتکا به طول 60 سانتی‌متر وارد تیرچه خواهند شد و به تثبیت سقف و استحکام آن کمک می‌کنند.
- خاموت
خاموت ها هم از دیگر اجزای سقف تیرچه یونولیت هستند که از میلگردهای فولادی ساخته شده و به‌منظور تقویت و پیوستگی بیشتر اتصالات تیر به ستون در سازه‌های بتنی به کار می‌روند. در مقاله‌ای تحت عنوان یونولیت بسته‌بندی به بررسی کامل این مواد، ویژگی‌ها و کاربردهایی که دارند پرداخته‌شده که می‌تواند اطلاعات مفیدی به خواننده ارائه کند.
- بتن
بتن نیز از جمله اجزای مهم در سقف تیرچه یونولیت است که در نهایت و بعد از اجرای کامل سقف به صورت یک لایه یکدست سطح بلوک‌های یونولیتی را پوشش می‌دهد و به یکپارچگی و اتصال سایر اجزای سقف کمک می‌کند.
مهم‌ترین ویژگی‌های سقف تیرچه یونولیت
هرکدام از انواع سقف‌های ساختمانی می‌توانند ویژگی‌ها و قابلیت‌های منحصربه‌فردی داشته باشند و سقف‌های تیرچه یونولیت نیز از این قاعده خارج نخواهند بود. در حقیقت این سقف‌ها در چند سال اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته و در بسیاری از پروژه‌های مسکونی، تجاری، رفاهی و … به کار رفته‌اند. از مهم‌ترین ویژگی‌های سقف تیرچه یونولیت می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:
عایق‌بندی سقف
بلوک‌های یونولیتی از ماده‌ای به نام استایرن مونومر تولید می‌شوند و می‌توانند در برابر رطوبت، حرارت و صوت عایق بسیار خوبی باشند به همین دلیل استفاده از این ماده در اجرای سقف ساختمان می‌تواند به عایق‌بندی سقف کمک کند و در نهایت هزینه‌های انرژی به شکل قابل توجهی کاهش پیدا می‌کند. همچنین این بلوک‌ها می‌توانند میزان آلودگی‌های صوتی را کاهش بدهند و به آسایش بیشتر ساکنان ساختمان کمک کنند.
کاهش وزن کلی سازه
بیشتر از 90 درصد از حجم بلوک‌های یونولیتی از هوا تشکیل می‌شوند به همین دلیل این مصالح از وزن بسیار کمی برخوردارند و می‌توانند نقش پررنگی در کاهش وزن کلی سازه داشته باشند. در اصل هر یک عدد بلوک یونولیتی می‌تواند فضایی معادل 5 بلوک سفالی را اشغال کند در حالی که وزن بسیار ناچیزی دارد و این باعث می‌شود که سقف‌های تیرچه یونولیتی سبک‌ترین سقف‌های ساختمانی باشند و در برابر عوامل خارجی، زلزله و … مقاومت خوبی از خود نشان دهند
سهولت و سرعت اجرا
همان‌طور که گفته شده بلوک‌های یونولیتی در ابعاد استاندارد (طول ۲ متر، عرض ۵۰ سانتی‌متر و ضخامت ۲۰ تا ۲۵ سانتی‌متر) تولید می‌شوند و با توجه به نوع مواد اولیه تشکیل دهنده به سادگی برش داده می‌شوند و قابلیت تغییر سایز دارند. این ویژگی‌ها باعث می‌شود که سرعت اجرای این سقف‌ها بسیار بیشتر باشد و نیازی به تخصص و مهارت زیادی نخواهند داشت.
صرفه‌جویی اقتصادی
در مقایسه با متریال های سنتی و قدیمی، بلوک‌های یونولیت از قیمت کمتری برخوردارند و می‌توانند در کاهش هزینه‌های کلی ساخت‌وساز نقش مؤثری داشته باشند. همچنین این سقف‌ها نیاز کمتری به مصالحی همچون گچ، سیمان و … داشته و با توجه به نیاز کمتر به نیروهای متخصص برای اجرا می‌توانند در کاهش هزینه‌های کلی ساختمان مؤثر باشند. البته قیمت یونولیت تحت تأثیر فاکتورهای مختلفی قرار دارد و ممکن است همانند انواع مصالح دیگر نوسان داشته باشد.
عدم نیاز به رابیتس‌کاری و مقاومت در برابر حریق
یکی دیگر از مهم‌ترین مزیت‌های سقف تیرچه یونولیت عدم نیاز آن به رابیتس‌بندی کاری برای گچ کاری است. در اصل بلوک‌های یونولیتی به‌گونه‌ای طراحی می‌شوند که دارای شیارهای متعددی بوده و چسبندگی بالایی برای گچ کاری دارند و نیازی به رابیتس‌بندی نخواهند داشت. این سقف‌ها همچنین در برابر آتش‌سوزی مقاومت خوبی دارند.
کاهش حجم بتن و تیرچه
استفاده از بلوک‌های یونولیتی در اجرای سقف ساختمان باعث می‌شود که در مصرف بسیاری از مصالح دیگر از جمله گچ، سیمان، میلگرد و … صرفه‌جویی شود و مصرف این مصالح به شکل قابل توجهی کاهش پیدا می‌کند.
کاربردهای سقف تیرچه یونولیت
سقف‌های تیرچه یونولیت همانند انواع سقف‌های دیگر می‌توانند کاربردهای متعددی داشته باشند و در پروژه‌های مختلف به کار بروند. این سقف‌ها به‌واسطه ویژگی‌های منحصربه‌فردی که دارند می‌توانند در انواع پروژه‌های عمرانی مانند ساختمان‌های مسکونی، ساختمان‌های اداری، سازه‌های صنعتی، پروژه‌های ورزشی و رفاهی، پروژه‌هایی با دهانه‌های متوسط و … به کار بروند.
