تقریباً تمامی گیتاریست‌ها به دنبال افزایش سرعت نوازندگی خود هستند؛ اما راز دست‌یابی به چنین هدفی چیست؟ واقعیت این است که هیچ رازی برای نوازندگی سریع‌تر وجود ندارد و استعداد نیز امری بی‌معنا در این زمینه است. تنها باید رویکردی صحیح و پشتکاری بسیار را در تمرین گیتار آکوستیک، گیتار الکتریک یا انواع دیگر گیتار به‌کار بگیرید تا در این زمینه موفق شوید.
در این مطلب، قصد داریم هفت راهکار در راستای افزایش سرعت نوازندگی را با شما به اشتراک بگذاریم. اگر فرصت مطالعه این مطلب را ندارید، می‌توانید با نگاهی سریع به جدول زیر، از مهم‌ترین نکات آن آگاه شوید:
راهکار
نتیجه
یادگیری تکنیک آلترنیت پیکینگ
افزایش سرعت مضراب‌زنی
تمرینات مستقل‌سازی انگشتان
کنترل‌پذیری بهتر انگشتان و در نتیجه، نوازندگی سریع‌تر
تمرین با مترونوم
بهبود زمان‌بندی و درک ریتمیک در موسیقی و امکان اندازه‌گیری دقیق میزان پیشرفت
نرمش و ورزش اصولی
بهبود چالاکی و قدرت انگشتان و جلوگیری از آسیب‌دیدگی آنها
توجه به موقعیت دست‌ها و نحوه نشستن
امکان نوازندگی راحت‌تر
استفاده از سیم‌های پوشش‌دار
کاهش اصطکاک میان سیم و انگشتان
تمرین مداوم و هدفمند
ارتقای سرعت نوازندگی در طولانی‌مدت
۱- تکنیک آلترنیت پیکینگ را تمرین کنید
آلترنیت پیکینگ (alternate picking) یک تکنیک نوازندگی گیتار به‌وسیله پیک است که در آن به‌صورت یکی در میان، ضرباتی به‌سوی بالا و پایین به سیم‌های گیتار زده می‌شود. بهره‌گیری از این تکنیک، سرعتی بسیار بالاتر به نوازندگی شما می‌بخشد و تکنیکی بسیار بهینه‌تر از داون‌پیکینگ (ضربه زدن به سیم تنها به جهت پایین) به شمار می‌رود.
در ویدئوی زیر که توسط وب‌سایت گیتار ایران تهیه شده است، درباره نحوه گرفتن پیک گیتار در میان انگشتان و روش صحیح و بهینه پیک زدن صحبت می‌شود:
۲- استقلال انگشتان خود را بهبود دهید
اگر می‌خواهید با سرعتی بیشتر به نوازندگی بپردازید، بهبود کنترل و استقلال انگشتان دست، یکی از مفیدترین کارهایی است که می‌توانید انجام دهید. تمرینات انگشت‌گذاری همچون نواختن گام‌ها و آرپژهای مختلف، تأثیری قابل توجه در کنترل شما بر روی انگشتان‌تان و استقلال آنها از یکدیگر خواهند داشت.
۳- از مترونوم استفاده کنید
مترونوم ابزاری بسیار کاربردی است که با ارائه ریتم در تمپویی ثابت، امکان نوازندگی با سرعتی مشخص و ریتمی دقیق را فراهم می‌آورد. برای اینکه با استفاده از این وسیله کیفیت نوازندگی خود را ارتقا دهید، تمرین را با تمپویی بسیار پایین، به‌حدی که هیچ اشتباهی مرتکب نشوید، آغاز کنید. پس از اینکه توانستید ریف یا ملودی موردنظر خود را در آن سرعت بدون ایراد بنوازید، تمپوی مترونوم را اندکی بالا ببرید و همان ریف یا ملودی را کمی سریع‌تر اجرا کنید. این مراحل را آنقدر تکرار کنید که در نهایت، به سرعت موردنظر خود دست یابید و بتوانید آن قطعه را با سرعت اصلی و بدون غلط بنوازید. تمرین با مترونوم، درک ریتمیک و زمانی شما در موسیقی را نیز بهبود خواهد داد و از این جهت هم مفید است.
۴- دستان و انگشتان خود را نرمش دهید
توانایی و چالاکی انگشتان و دست‌ها، یکی دیگر از موارد موردنیاز شما برای نوازندگی با سرعت بالاست. ورزش دادن به انگشتان و دست‌ها به‌صورت مرتب و هدفمند، می‌تواند انعطاف و سرعت آنها را افزایش دهد و در نتیجه، باعث توانایی بیشتر شما در اجرای قطعات سریع و پیچیده شود. این نرمش‌ها از آسیب دیدن یا بروز درد در انگشتان پس از نوازندگی یا در حین آن نیز جلوگیری می‌کنند.
۵- به نحوه نشستن خود توجه کنید
اگر می‌خواهید سریع‌تر نوازندگی کنید، پیش از هر چیز، از قرار گرفتن دست‌هایتان در موقعیت صحیح و همچنین در دست گرفتن بهینه و صحیح پیک گیتار اطمینان حاصل کنید.
به‌علاوه، باید به شکل ایستادن یا نشستن خود نیز توجهی ویژه داشته باشید؛ زیرا زاویه صحیح کمر و دستان، می‌تواند کمکی شایان به تسلط شما در نوازندگی کند و در نتیجه، نواختن گیتار با سرعت‌هایی بالاتر را ممکن سازد.
در دست گرفتن گیتار به‌شکلی صحیح، از آسیب دیدن شما در طول جلسات طولانی تمرین و اجرا نیز جلوگیری خواهد کرد.
تمرین اصولی و مرتب، تنها راه برای بهبود تکنیک نوازندگی است و شما را به گیتاریستی قوی‌تر و سریع‌تر تبدیل خواهد کرد.
۶- از سیم‌های پوشش‌دار بر روی گیتار خود استفاده کنید
برخی از سیم‌های گیتار موجود در بازار، به پوششی محافظ مجهز هستند که آنها را در برابر زنگ‌زدگی و سایر عوامل مخرب مقاوم می‌سازد و طول عمری بالاتر از سیم‌های معمولی برای آنها به ارمغان می‌آورد. این پوشش یک اثر جانبی نیز دارد و آن هم صیقلی شدن سطح سیم و سر خوردن آسان‌تر دست بر روی آن است. این امر باعث می‌شود که با استفاده از سیم‌های پوشش‌دار (coated strings)، بتوانید با سرعتی بالاتر به نوازندگی بپردازید.
پیشنهاد می‌کنیم که حداقل یک بار، یک ست سیم پوشش‌دار را بر روی گیتار خود نصب کنید و تأثیر آن را تجربه کنید. از بهترین نمونه‌های موجود از این نوع سیم گیتار در بازار، می‌توان به دو سری XT و XS از شرکت داداریو (D’Addario) و سیم‌های شرکت الکسیر (Elixir) اشاره کرد.
این نوع از سیم گیتار، طول عمری بالاتر از نمونه‌های معمولی و مقاومتی بسیار بالا در برابر پارگی دارد و همچنین نوازندگی را نیز برای شما به کاری لذت‌بخش‌تر تبدیل می‌کند. شرکت مارتین (Martin)، سیم‌های پوشش‌دار را در وب‌سایت خود چنین توصیف کرده است:
“Compared to traditional guitar strings, they last and keep their tone a long time. How long? That depends on your playing style, playing situation and body chemistry. For most players, coated and treated strings can last anywhere from two to five times longer than uncoated ones.”
«سیم‌های پوشش‌دار نسبت به سیم‌های معمولی از طول عمری طولانی‌تر برخوردارند و تن شفاف خود را تا مدتی طولانی‌تر حفظ می‌کنند. اما چقدر طولانی‌تر؟ این امر به سبک نوازندگی شما، شرایطی که در آن گیتار می‌نوازید و همچنین ویژگی‌های پوست دست شما بستگی خواهد داشت. اما به‌طور کلی، سیم‌های پوشش‌دار می‌توانند طول عمری بین دو الی پنج برابر سیم‌های معمولی داشته باشند.»
۷- به تلاش ادامه دهید
در پایان، باید تأکید کنیم که اگر واقعاً می‌خواهید سرعت خود در نواختن گیتار را افزایش دهید، پشتکار و تمرین مرتب مهم‌ترین نکات برای شما هستند. همچنین خوب است که مواردی جدید همچون یک سبک موسیقی ناآشنا یا تکنیک‌هایی متفاوت را در نوازندگی مورد آزمایش قرار دهید تا از تکراری شدن تمرینات خود جلوگیری کنید. به تلاش ادامه دهید تا رفته‌رفته، نتایج پشتکار خود را مشاهده کنید و ببینید که دائماً در حال پیشرفت هستید!
سوالات متداول درباره افزایش سرعت نوازندگی گیتار
۱- چقدر طول می‌کشد که بتوانم سرعت نوازندگی خود را افزایش دهم؟
این امر مستقیماً به زمان و انرژی که صرف تمرین می‌کنید، بستگی دارد. بسیاری از گیتاریست‌ها با تمرین متمرکز و روزمره مبانی پایه همچون تکنیک آلترنیت پیکینگ یا نوازندگی همراه با مترونوم، در طی چند هفته، ارتقایی محسوس را در سرعت نوازندگی خود حس کرده‌اند.
۲- آیا برای تبدیل شدن به یک گیتاریست حرفه‌ای، حتماً به مترونوم نیاز دارم؟
بله؛ مترونوم یکی از مهم‌ترین ابزارهایی است که موزیسین‌ها باید در اختیار داشته باشند و بهترین وسیله برای پرورش درک ریتمیک و بهبود سرعت نوازندگی در طولانی‌مدت است. استفاده از این وسیله در تمرین باعث می‌شود که دقت شما بهبود یابد؛ امری که در نوازندگی سریع و بدون غلط، نقشی حیاتی دارد.
۳- بهترین تمرین برای افزایش سرعت نوازندگی گیتار چیست؟
تمریناتی همچون نواختن الگوی کروماتیک با ترتیب 1-2-3-4، فواصل گام‌های مختلف و تمرین حرکت بر روی سیم‌ها مشهور به راه رفتن عنکبوت (Spider Walk)، بهترین روش‌ها برای بهبود استقلال انگشتان و سرعت حرکت آنها هستند.
۴- چگونه می‌توان از بروز آسیب در دستان و انگشتان جلوگیری کرد؟
در این رابطه، توصیه می‌کنیم که حتماً پیش از شروع تمرین یا اجرا، دستان خود را به‌خوبی گرم کنید، به‌طور مرتب به انجام نرمش‌های دست بپردازید و نحوه قرارگیری دست‌ها و شکل ایستادن و نشستن خود را نیز اصلاح کنید. همچنین هر زمان که با درد انگشتان مواجه شدید، بلافاصله نوازندگی را متوقف کنید.
۵- آیا سیم‌های پوشش‌دار برای نوازندگی سریع مناسب‌تر هستند؟
سیم‌های پوشش‌دار سطحی لطیف‌تر و یکدست‌تر دارند و از این رو، دست شما آسان‌تر بر روی آنها می‌لغزد. به دنبال همین امر، اصطکاک انگشتان شما بر روی این سیم‌ها کمتر از انواع معمولی سیم خواهد بود و می‌توانید نوازندگی آسان‌تری را با آنها تجربه کنید. همچنین، این سیم‌ها دوامی بیشتر از سیم‌های معمولی نیز دارند.
۶- برای نوازندگی سریع‌تر باید بیشتر بر روی کدام دست خود تمرکز کنم؟
برای پرورش مهارت‌های نوازندگی، هر دو دست شما نیاز به توجهی مساوی دارند. دست مضراب‌زن شما مسئول کنترل ریتم موسیقی است و دست انگشت‌گذاری‌تان، شفافیت و دقت نوازندگی را تعیین می‌کند. همگامی کامل این دو دست با یکدیگر و عملکرد بی‌نقص آنها، کلید دست‌یابی به سرعت‌های بالاتر است.
